کیست سینه (فیبروستیک سینه) یکی از شایع ترین عارضه هایی است که بیشتربرای زنان اتفاق میافتد. این بیماری در برخی مواقع می‌تواند مشکلات و عوارض متفاوتی داشته باشد. مبتلا شدن به فیبروستیک سینه، باعث نگرانی افراد می شود زیرا معتقدند که احتمال ابتلا به سرطان سینه در آن ها بیشتر خواهد بود. این کیست با وجود ایجاد درد و ناراحتی، خطرناک نیست و ریسک ابتلا به سرطان سینه را زیاد نمی‌کند. زنان در سن بیست تا پنجاه سالگی بیشتربه این عارضه مبتلا می شوند. شناخت و آگاهی از اطلاعات در مورد کیست سینه به درمان و تشخیص این بیماری کمک می کند. بالا بردن سطح معلومات خود در مورد بیماری بسیار مهم است.
کیست سینه چیست؟
به وجود آمدن کیست سینه(breast cyst) باعث می شود بافت سینه ضخیم تر شده و کیسه های حاوی مایع در آن تشکیل می‌شود. زمانی که در بافت سینه این کیسه ها باشند به این معنی است که فیبروستیک سینه رخ داده است. این عارضه در یک سینه یا حتی هردو سینه بوجود می آید. بیشتر فیبروزها از قسمت های ضخیم شده از بافت سینه تشکیل شده اند و توسط بیماران احساس می‌شوند. خانم ها در دوران یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی شدید که روی بافت های بدن تاثیر می گذارد بیشتر به فیبروکیستیک سینه دچار می‌شوند.
کیست های سینه که از هر 14 زن یکی و بیشتر در سنین 40 تا 49 سال دیده می شود، ممکن است تا زمانی که با دست متوجه نشوند هیچ علامتی نشان ندهند. در واقع، از آنجایی که اکثر کیست ها به اندازه خاصی نمی رسند، حتی با معاینه دستی نیز متوجه آن ها نمی شوند. در حین لمس، مشاهده می شود که کیست ها دارای بافت خشن هستند. برخی از کیست ها نیز می توانند باعث درد شوند.
انواع کیست سینه
پزشکان با استفاده از بافت های استخراج شده از کیست و بررسی دقیق آن ها نوع کیست سینه را تشخیص می‌دهند. بیماران نمی توانند نوع این عارضه را تشخیص دهند، بنابراین لازم است به پزشک مراجعه کنند. کیست سینه یا فیبروستیک یکی از رایج ترین و کم خطرترین انواع مختلف کیست های غیرسرطانی هستند. میکروکیست ها کیست های بسیار کوچک سینه هستند که می توان آن ها را در آزمایش های تصویربرداری مانند ماموگرافی یا سونوگرافی تشخیص داد. انواع توده های غیرسرطانی که در بافت سینه وجود دارند به سه دسته تقسیم می شوند:
- کیست فیبروستیک
- فیبروآدنوما
- پاپیلوما
کیست با ساختار نامنظم در سینه
گاهی اوقات ممکن است خونریزی داخل کیست در سینه وجود داشته باشد یا ممکن است بقایای بافت در آن وجود داشته باشد. این ظاهر یک ساختار ناهمگن را در نمای اولتراسوند می دهد. این کیست ها نیز ممکن است نیاز به بررسی و پیگیری داشته باشند.
دلایل ایجاد کیست سینه
مبتلا شدن به کیست پستان بسیار شایع است. این وضعیت، که به طور کلی یک بیماری جدی در نظر گرفته نمی شود، ممکن است به دلایل ساده ای مانند تغییرات هورمونی رخ دهد. اگرچه بیش از 80 درصد کیست های پستان خوش خیم هستند، اما احتمال بدخیم بودن آن باید در نظر گرفته‌شود. در ایجاد یک ساختار سخت و کیستیک، این ساختارها متفاوت از بافت طبیعی پستان احساس می شوند.
علت کیست پستان
عواملی که ممکن است در ایجاد کیست در پستان موثر باشد را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:
- تغییرات هورمونی که در دوران عادت ماهیانه اتفاق میافتد
- انسداد در مجاری شیر
- عفونت در بافت پستان
- چاقی
- مصرف کم میوه و سبزیجات
- مصرف الکل، تنباکو و موادمخدر
چه کسانی به کیست سینه مبتلا می‌شوند
بیشتر کسانی که به کیست سینه مبتلا می شوند خانم ها هستند که نوعی بیماری تک جنسیتی است و در سن 20 تا 50 سالگی معمولا دیده می شود که عادت ماهیانه دارند. اما ممکن است خانم هایی که در دوران یائسگی هستند یا هورمون درمانی دارند دچار این عارضه شوند. خانم های باردار هم به دلیل افزایش ترشحات هورمونی درگیر خواهند شد. اختلالات هورمونی می تواند دلیل اصلی کیست سینه باشد مثل: افزایش استروژن در بدن ممکن است در ایجاد این بیماری موثر باشد. به این نکته توجه داشته باشید که کارشناسان معتقدند مصرف قرص‌های هورمونی جلوگیری از بارداری،خطر ابتلا به فیبروستیک سینه را افزایش می‌دهند.
علائم کیست سینه
گاهی اوقات، کیست هایی که هیچ علامتی نشان نمی دهند و درد یا تورم را احساس نمی کنند ممکن است بدون اینکه درک شوند در جای خود باقی بمانند. به همین دلیل، معاینه پستان که زنان به تنهایی انجام می دهند، از نظر تشخیص زودهنگام کیست بسیار مهم است. هر کیستی که زود تشخیص داده شود ارزشمند است. همان‌طور که ذکر شد، بیشتر زنان عارضه‌ی کیست سینه را تجربه می‌کنند. بسیاری از مبتلایان به این عارضه هیچ علامتی ندارند اما در برخی از مبتلایان نشانه‌های مختلفی دیده می‌شود. علائم وجود این کیست معمولاً پیش از ابتلا به پریود ماهانه در بافت سینه احساس می‌شود و در پایان دوره کاهش می‌یابند. علائم رایج این اختلال شامل موارد زیر است:
- یک توده نرم قابل لمس صاف، گرد یا بیضی شکل، که معمولاً نامشخص است
- ترشح مایع سبز خاکستری از نوک پستان
- ترشح مایع در هنگام فشار دادن نوک پستان
- درد یا حساسیت در ناحیه ای که توده موجود در آن قرار دارد
نشانه های کیست سینه
اگر این علائم را دارید به پزشک مراجعه کنید:
- وجود تغییرات در سینه ها مثل احساس توده در بافت که بعد از مدتی از بین نمی روند.
- احساس درد در سینه‌ها که با تمام شدن دوره قاعدگی از بین نمی‌رود
- وجود توده‌ای در پستان که به مرور زمان بزرگ تر شده است
اندازه کیست سینه
هیچ محدوده اندازه ای وجود ندارد که برای کیست سینه ایمن در نظر گرفته شود. آنها ممکن است تنها زمانی درد ایجاد کنند که کیست ها به اندازه 2 تا 3 سانتی متر برسند یا به سرعت رشد کنند. کیست‌های بزرگ می توانند باعث ناراحتی شوند، به خصوص اگر مایعات زیادی جمع شده و برآمده باشند. همچنین می‌توانند بافت اطراف را فشار داده و جابجا کنند، که می‌تواند باعث درد شود.
تشخیص کیست سینه
کیست سینه چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص کیست در مراحل ابتدایی با احساس توده یا تغییراتی در بافت سینه توسط خود بیمار انجام می‌شود. در نظر داشته باشید که تشخیص دقیق این عارضه برعهده پزشک متخصص است. اگر متوجه تغییر در سایز سینه های خود و یا در سایز یکی از سینه های خود شوید، بهترین کار مراجعه به پزشک است. بیمار نمی تواند خود نوع کیست سینه را تشخیص دهد بلکه پزشک باید با بررسی بافت های استخراج شده به نتیجه نهایی برسد. برای خود بیمار روند تشخیصی شامل موارد ذیل است:
آزمایش بالینی سینه
پزشک در این آزمایش با معاینه و مشاهده ناحیه ی سینه تغییرات غیر معمولی را تشخیص می دهد. یک هفته پس از شروع قاعدگی، سینه ها نرم، حساس تر و مناسب ترین دوره برای معاینه است. در صورتی که احتمال ابتلا به کیست سینه تشخیص داده شود، از بیماران خواسته می شود تا مرحله دیگر پریودی صبر کرده و برای آزمایش دیگر تغییرات کیست مراجعه کنند.
ماموگرافی برای تشخیص کیست سینه
کیست هایی که اندازه بزرگتری دارند یا خوشه ای از کیست های کوچک را می توان با ماموگرافی تشخیص داد. مشاهده میکروکیست ها در ماموگرافی دشوارتر است. ماموگرافی یک عکس برداری با اشعه ایکس از غدد پستانی است که با استفاده از دستگاه ماموگرافی انجام می شود. روشی دقیق تر و موثرتر برای تشخیص سرطان سینه در نظر گرفته می شود.
سونوگرافی سینه
تشخیص کیست پستان با سونوگرافی انجام می شود. در این روش امواج فراصوت با برخورد به توده یا کیست و در نظر گرفتن زمان بازگشت آن، می توان محل قرارگیری توده را پیدا کرد. بیشتر اوقات سونوگرافی و ماموگرافی با هم برای تشخیص این عارضه تجویز می‌شوند. در معاینه کیست با سونوگرافی اطلاعاتی در مورد دیواره کیست و مایع موجود در کیست به دست می آید.
بیوپسی سینه
ممکن است عکس‌برداری‌های ماموگرافی و سونوگرافی عادی باشد اما پزشک هنوز به بی‌خطر بودن کیست شک داشته باشد. برای اطمینان کامل از روش بیوپسی استفاده می‌شود. در این روش، در طی یک فرایند جراحی، قسمتی از بافت توده برای آزمایشات دقیق‌تر برداشته می‌شود. روش های مختلفی برای این نمونه برداری وجود دارد. برای تشخیص محل دقیق توده، از تصویرهای به‌دست‌آمده از ماموگرافی استفاده می‌شود.
کیست سینه چگونه درمان می‌شود؟
بیشتر مواقع عارضه کیست سینه علائمی ندارد یا نشانه های خفیفی دارد که در این صورت درمان خاصی نیاز ندارد. کیست هایی که بزرگ و دردناک هستند و دردهایی شدید دارند باید درمان شوند. اگر اندازه کیست های پستان کوچک، تا 1 سانتی متر باشد، درمان دارویی می تواند تاثیرگذار باشد. سوراخ کردن کیست های بزرگ نیز یک اقدام درمانی برای کاهش فشار بر بافت اطراف است. پس از تخلیه کیست، معمولاً آن را با هوا پر می‌کنند و پس از آن پوسته خالی کیست باید همراه با اسکار به هم بچسبد. دو راه حل برای درمان این بیماری وجود دارد:
روش های درمان کیست پستان
- بیوپسی سوزنی: گاهی اوقات اگر مایع کیست سینه نامنظم و دانه دار باشد، با انژکتور وارد آن شده و مایع کیست تخلیه می شود. مایع کشیده شده با انژکتور به پاتولوژی فرستاده می شود و سلول های موجود در آن بررسی می‌شوند. اگر مایع کشیده شده با انژکتور خونی باشد، معاینه پاتولوژیک کاملا ضروری است.
- جراحی: برای درمان کیست فیبروکیستیک از جراحی استفاده می شود که بسیار نادر است.
توصیه‌های مفید برای کاهش عوارض کیست سینه
شما می توانید با در نظرگرفتن سبک زندگی سالم و نکاتی ساده عوارض علائم کیست فیبروستیک و دردهای آن را کاهش دهید. کاهش مصرف کافئین و چربی ها یکی از توصیه هایی است که بهتر است آن را رعایت کنید. تحقیقات نشان داده است خانم هایی که رژیم غذایی درستی دارند در دوره عادت ماهیانه خود کاهش درد سینه را احساس خواهند کرد. همچنین اگر علائم کیست فیبروکیستیک را مشاهده کردید و از داروهای هورمونی استفاده می کنید با پزشک خود مشورت کنید تا درمانی جایگزین تجویز کند. مصرف ویتامین E نیز در کاهش علائم این عارضه موثر خواهد بود.
کاهش درد ناشی از سینه فیبروکیستیک
ممکن است برای برخی خانم ها که مبتلا به فیبروکیستیک پستان هستند، درد کیست سینه احساس شود. در مواردی که نیازی به درمان این عارضه نباشد، می توان از مسکن هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن برای کاهش درد استفاده کرد.
کیست سینه و پیشگیری از بارداری
موضوع استفاده از پیشگیری از بارداری در زمینه وجود کیست در پستان بسیار پیچیده‌است. به گفته متخصصان، کیست ها خود منع مصرف برای استفاده از روش های پیشگیری از بارداری در نظر گرفته نمی‌شوند. استفاده از داروهایی که هورمون‌های جنسی زنانه را برای پیشگیری از بارداری تنظیم می‌کنند، ممکن است روی تشکیل کیست‌ها در زمان بعدی تأثیر بگذارد.
بارداری و شیردهی با کیست پستان
در دوران بارداری، ماموگرافی با محافظ شکم (سپر مخصوص برای محافظت از جنین در برابر اشعه ایکس) ایمن در نظر گرفته می‌شود. با این حال، اولتراسوند، که از امواج صوتی به جای اشعه ایکس استفاده می کند معمولاً آزمایش انتخابی است. خانم های باردار و شیرده به دلیل تغییرات هورمونی در بدن خود ممکن است اندازه کیست آن ها بزرگ تر شود. اگر کسیت ها از نوع ساده باشند، بارداری و شیردهی عوارضی برای جنین و مادر ندارد.
کیست سینه و سرطان پستان
علائم کیست سینه ممکن است مشابه کیست های سرطانی باشد و باعث نگرانی بسیاری از افراد شود. بهتر است در صورت احساس درد و توده در بافت سینه به پزشک مراجعه کنید. بیشتر کیست های سرطانی سفت و از جنس بافت سینه هستند و به دلیل تقسیم غیرعادی سلول ها به وجود می آیند. داخل کیست های فیبوکیستیک مایع وجود دارد. خطر ابتلا به سرطان سینه در مورد کیست ساده بسیار کم است (تقریباً وجود ندارد)، اما در مورد کیست پیچیده تا 25٪ افزایش می یابد، به خصوص اگر کیست دارای محتوای ناهمگن و دیواره ضخیم باشد.
خطرات کیست پستان
تفاوت کیست پستان و توده
کیست های نرمال و خوش خیم سینه گرد، منظم و متحرک هستند. از طرفی ضایعات نئوپلاستیک سفت، نامنظم و کم تحرک هستند. برخی از توده هایی که در پستان ظاهر می شوند، پر از سلول هستند. به این نوع جرم ها توده های جامد می گویند. کیست‌های پستان حاوی مایع هستند. توده های جامد برخلاف کیست ها حاوی سلول های آتیپیک خطر بیشتری برای سرطان دارند.
پیشگیری از کیست سینه
مهمترین جنبه برای پیشگیری از کیست پستان، داشتن یک سبک زندگی سالم و عادات پیشگیرانه است. تشخیص زودهنگام، رژیم غذایی سالم و سبک زندگی متعادل می تواند در حفظ سلامتی بهینه کمک زیادی کند. متخصصان می گویند حدود نیمی از زنانی که این عارضه را تجربه می کنند می توانستند با کمک یک رژیم غذایی سالم، ورزش و به طور کلی داشتن یک زندگی سالم با عادات مفید از آن اجتناب کنند. در این راستا، لازم است بدانید که تنها 10 درصد موارد سرطان سینه ناشی از عوامل خطر ژنتیکی است. 90٪ باقی مانده توسط عوامل محیطی تعیین می شود.
اگر به پزشک متخصص جراح پستان دسترسی ندارید می توانید از طریق وب اپلیکیشن دایره سلامت سوالات و نتایج آزمایش های خود را برای پزشک فلوشیپ فوق‌تخصص پستان ارسال کنید و از آن ها مشورت بگیرید.
